Mare van 6 kijkt al tijden uit naar balletles. Maar als het dan ein-de-lijk zover is, komt ze niet van haar vaders schoot af. Sterker nog, ze durft eigenlijk niet eens naar de les te kijken… Haar vader vraagt zich af hoe dit toch kan, ze heeft er zó naar uitgekeken en ze wilde het écht héél graag?
Bij praktijk Julijn werk ik met de methodiek van de Innerlijke Familie van Arienne Klijn, een heel verhelderend en lekker praktisch model. De Innerlijke Familie werkt met archetypen (Carl Jung) en is gebaseerd op de theorie dat alle karaktereigenschappen van een persoon zijn onder te verdelen in vier clusters, namelijk de clusters voelen, willen, weten én denken & doen. Vertaald in de taal van de Innerlijke Familie spreken we dan over eigenschappen van het innerlijk meisje, het innerlijk jongetje, de innerlijke man en de innerlijke vrouw.
Kinderen worden geboren met alleen nog de innerlijke kind eigenschappen in zich. Naarmate hun ontwikkeling vordert, ontwikkelen kinderen ook hun innerlijke vrouw en -man eigenschappen. Ze leren van hun ouders en andere volwassen rolmodellen hoe om te gaan met bepaalde situaties en vormen zo met de tijd hun eigen innerlijke man en vrouw.
Als een kind zich goed voelt, zie je de kwaliteiten van de innerlijke kinderen. Het innerlijk meisje van het kind is ontspannen, zachtaardig, ze voelt zich fijn. Het innerlijk jongetje van het kind is ‘aan’, het kind is energiek en opgewekt. Zodra het kind zich niet fijn meer voelt, komen de schaduwkanten van de innerlijke kinderen naar boven. Het innerlijke meisje raakt meer en meer gespannen, het innerlijke jongetje van het kind verliest beetje bij beetje zijn levenslust. Ondanks dat we de neiging hebben om deze schaduwkanten te zien als ‘negatief’ of ‘niet goed’, hebben de schaduwkanten een belangrijke signaalfunctie; er is iets dat spanning en/of lusteloosheid veroorzaakt.
Mare heeft dus een innerlijk meisje – voelen – en een innerlijk jongetje – willen – in zich. (En wellicht heeft ze ook al een klein innerlijk mannetje en vrouwtje ontwikkeld.) Het innerlijk jongetje van Mare was enorm enthousiast over balletles en stond te popelen om ein-de-lijk op ballet te mogen. Maar nu het moment daar is, is het enthousiaste innerlijke jongetje ver te zoeken. Het innerlijk meisje van Mare staat voorop, dit zijn de karaktereigenschappen die we nu voornamelijk bij Mare zien. Of eigenlijk zien we de schaduwkanten van het innerlijke meisje van Mare. Ze trekt zich terug, is wat angstig en overduidelijk gespannen.
Mare’s vader neemt haar op schoot en heeft het geduld om de hele les zo te blijven zitten. Mare hoeft van hem niet per sé mee te doen, gewoon een beetje kijken is ook goed. Mare’s vader zet duidelijk zijn innerlijke vrouw voorop; ze is geduldig, rustig en ziet dat het voor nu in ieder geval niet realistisch is dat Mare daadwerkelijk gaat meedoen aan de balletles. De troostende, rustige houding van de innerlijke vrouw van Mare’s vader zal er voor zorgen dat Mare zich gezien voelt en dat de spanning bij haar innerlijke meisje zal zakken. Wellicht vóór het einde van de les, maar misschien ook niet.
De rest van de familie...
Mare’s vader heeft uiteraard ook een viertallige innerlijke familie in zich. Wat zou er gebeuren als hij zijn innerlijke man voorop zou zetten? Als hij Mare zou aansporen om toch mee te doen met de les? Als zijn innerlijke man zou vinden dat het toch wel zonde van het geld en de moeite is en dat Mare zich niet zo moet aanstellen? Wat zou er dan gebeuren met het gespannen innerlijke meisje van Mare? Het antwoord is duidelijk, het innerlijke meisje van Mare zou zich alleen maar meer gespannen gaan voelen. Wellicht dat zich dit uit in een grote dramatische huilbui – waarbij het geduld van Mare’s vader flink op de proef wordt gesteld – of Mare trekt zich volledig terug en doet mee aan de les omdat dat moet. Het kan best dat Mare uiteindelijk plezier ervaart tijdens de balletles en dat haar spanning hierdoor zakt. Ze leert door de aanpak van de innerlijke man van haar vader bijvoorbeeld dat doorzetten loont. Maar je kunt je afvragen ten koste van wat? Haar innerlijke meisje wordt niet gezien, het feit dat ze gespannen is wordt niet erkend.
Maar wat als Mare’s vader heel bewust zijn innerlijke jongetje in zou zetten? Misschien dat met wat grapjes en luchtigheid de spanning van het innerlijke meisje van Mare wat zou zakken. En dat haar enthousiasme weer wordt aangewakkerd, haar innerlijke jongetje gaat weer áán. Misschien dat Mare dan wel mee zou durven doen aan de les en er zelfs plezier in zou hebben. Maar het kan ook zijn dat haar innerlijke meisje op dit moment zó gespannen is, dat de goedbedoelde grapjes van haar vader alleen maar averechts werken.
Mare’s vader heeft zelf ook nog een innerlijk meisje dat niet aan bod is gekomen. Waarschijnlijk voelt het innerlijk meisje van Mare’s vader zich ook wat gespannen, opgelaten door de situatie. Wat als hij zijn eigen innerlijke meisje voorop zou zetten? In eerste instantie lijkt dit een mooie manier, gevoeligheid tegenover gevoeligheid. Maar het gespannen innerlijke meisje van Mare zal zich niet gaan ontspannen door een gespannen innerlijk meisje van Mare’s vader. Het innerlijk meisje van Mare heeft volwassen geruststelling en troost nodig om de spanning te laten zakken, niet het ‘meehuilen’ van het innerlijke meisje van Mare’s vader.
(Hoog)gevoelig en sterk Wilskrachtig
In het voorbeeld van Mare is gelukkig goed te zien dat haar gedrag voortkomt uit de opgelopen spanning bij haar innerlijk meisje. Maar hetzelfde kind in een andere situatie kan heel ander gedrag laten zien. Als Mare haar innerlijke jongetje had voorgezet – omdat de spanning haar teveel werd en ze zich uitte met een vurige driftbui in plaats van zich terug te trekken op haar vaders schoot – zou het stukken lastiger geweest zijn om Mare vanuit je innerlijke vrouw te benaderen. Sterker nog, over het algemeen is het al enorm lastig om überhaupt te herkennen dat een dergelijke driftbui voortkomt uit opgebouwde spanning. Het vuur en de energie van een driftbui maakt dat onze eigen innerlijke meisjes óók stijf staan van de spanning.
En dat we met onze innerlijke man voorop met strenge woeste-viking-stem zeggen, roepen, schreeuwen dat het NU OVER MOET ZIJN!!
Herkenbaar?
Vanaf januari zal ik verschillende workshops aanbieden waarin we onder andere aan de slag gaan met dit ingewikkelde spanningsmechanisme van (hoog)gevoelige kinderen met een sterke wil. Kinderen die aan de ene kant een sterk ontwikkeld en dus gevoelig innerlijk meisje hebben en tegelijkertijd een flink ontwikkeld wilskrachtig innerlijk jongetje. De workshops zijn ervaringsgericht, wat wil zeggen dat we aan de slag gaan met de situaties die jullie als ouders zelf inbrengen én dat we gaan ervaren hoe onze innerlijke familie werkt. Met deze inzichten en praktische handvatten zul je het gedrag van je kind beter kunnen duiden en kun je meer harmonie en verbondenheid gaan ervaren.
Uiteraard is het ook mogelijk om een afspraak te maken voor een persoonlijk consult:
